Parlament przyjął przepisy Unii, dotyczące zaostrzenia m.in. przepisów przeciwko cyberprzemocy. Zabronione będzie ujawnianie prywatnych informacji, w tym upublicznianie intymnych materiałów, jak filmy czy nagie zdjęcia, bez zgody. Państwa członkowskie UE mają trzy lata na wdrożenie dyrektywy.

24 kwietnia br. 522 głosami za, przy 27 przeciw i 72 wstrzymujących Parlament Europejski przyjął dyrektywę wzywającą do zaostrzenia przepisów przeciwko cyberprzemocy, udzielaniu lepszej pomocy ofiarom i podejmowaniu odpowiednich kroków w celu zapobiegania gwałtom.  Zaakceptowanie postanowień przez poszczególne kraje, było ostatnim krokiem na drodze do włączenia ich do porządku prawnego wspólnoty. 

O czym konkretnie mówią nowe przepisy? 

Dyrektywa zaostrza m.in. przepisy przeciwko cyberprzemocy. Zabronione będzie ujawnianie prywatnych informacji, w tym upublicznianie intymnych materiałów, jak filmy czy nagie zdjęcia, bez zgody oraz tzw. cyber-flashing, czyli wysyłanie komuś niechcianych obscenicznych treści.

Po raz pierwszy też pojawiły się ogólnounijne przepisy dotyczące kryminalizacji niektórych form przemocy ze względu na płeć. Za przestępstwa będzie się uznawać m.in. przymusowe małżeństwa i okaleczanie żeńskich narządów płciowych. Opracowano także dłuższy wykaz okoliczności obciążających w przypadku poważniejszych przestępstw, zalicza się do nich m.in. zabójstwa honorowe lub sytuacje, kiedy ofiara została ukarana przez sprawcę tylko z powodu swojej płci.

Przepisy zobowiązują również państwa członkowskie do zagwarantowania odpowiedniej pomocy i bezpieczeństwa ofiarom przemocy, w tym zapewnienia im dostępu do ośrodków dla ofiar przemocy oraz dostępu do ochrony zdrowotnej, w tym do usług w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. Kraje UE zobowiązane zostaną również do raportowania przypadków przemocy wobec kobiet i gromadzenia dowodów. Komisja Europejska będzie odpowiedzialna za monitorowanie wykonywania dyrektywy i sporządzanie cyklicznych raportów (co 5 lat). W razie potrzeby będzie mogła też zlecić zmianę niektórych zapisów.

Trudna w ujęciu definicja

Niestety, w unijnych przepisach nie udało się ująć wspólnej dla całej UE definicji gwałtu, chociaż jeszcze na etapie negocjacji międzyinstytucjonalnych mocno nalegali na to negocjatorzy Parlamentu Europejskiego. PE chciał zdefiniować gwałt jako każdy stosunek bez zgody; tak też gwałt definiowany jest zresztą w ratyfikowanej przez Unię Konwencji Stambulskiej. Nie zgodziła się na to jednak Rada, która jeszcze w czerwcu ub.r. chciała wykreślenia z dyrektywy zapisów ws. gwałtu pod groźbą jej zawetowania. To dlatego, że w krajach członkowskich obowiązują różne definicje zgwałcenia. I tak np. w krajach takich jak Szwecja, Holandia i Hiszpania wystarczy brak jasnej zgody, by czynności seksualne uznane zostały za gwałt, w myśl zasady, że „tylko tak znaczy tak”. We Francji, Włoszech, na Węgrzech i (nadal) w Polsce aby uznać stosunek za gwałt, potrzebne jest użycie przemocy, groźby lub podstępu. W Niemczech i Austrii gwałtem są zaś czynności dokonane pomimo wyrażonego sprzeciwu.

Z danych KE wynika, że co trzecia kobieta w UE powyżej 15. roku życia doświadczyła przemocy fizycznej lub seksualnej.

Nowe przepisy wejdą w życie dwadzieścia dni po ich publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Państwa członkowskie mają trzy lata na wdrożenie dyrektywy.

Szczegóły dostępne są również pod linkiem: Parlament przyjmuje pierwsze unijne przepisy o zwalczaniu przemocy wobec kobiet | Aktualności | Parlament Europejski (europa.eu)