Zakład Aktywności Zawodowej (ZAZ)
Czym są?
Zakłady Aktywności Zawodowej to instytucje zajmujące się rehabilitacją społeczną i zawodową osób z niepełnosprawnościami. ZAZ nie posiada osobowości prawnej, ale jest organizacyjnie i finansowo wydzieloną jednostką, która uzyskuje status zakładu aktywności zawodowej.
Dla kogo?
Zakłady aktywności zawodowej zaprojektowano jako element trzystopniowego systemu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, którego pierwszym etapem są warsztaty terapii zajęciowej (WTZ), drugim ZAZ-y, natomiast trzeci etap jest związany z zatrudnieniem na otwartym rynku pracy.
W zakładzie aktywności zawodowej zatrudnienie mogą znaleźć:
- osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności,
- osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, u których zdiagnozowano autyzm, chorobę psychiczną lub upośledzenie.
Co robi? Jak działa?
Osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nie może być więcej niż 35%, a wszyscy niepełnosprawni powinni stanowić minimum 70% ogółu zatrudnionych. Osoby zatrudnione w ZAZ otrzymują wynagrodzenie, którego część może być dofinansowana (wysokość dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności) ze środków PFRON.
Głównym celem ZAZ jest przygotowanie pracowników niepełnosprawnych do pracy na otwartym rynku pracy poprzez wdrożenie w wykonywanie zadań i obowiązków zawodowych.
W ramach ZAZ pracownikom oferowane są:
- odpowiednio przygotowane i dostosowane do możliwości i potrzeb pracowników stanowiska pracy.
- opieka i mentoring instruktorów zawodu,
- szkolenia w zakresie doradztwa zawodowego i orientacji zawodowej, poszukiwania pracy na otwartym rynku, autoprezentacji i radzenia sobie ze stresem.
Podstawa prawna
Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r. (Dz.U. 1997 Nr 123
poz. 776 z późn. zm.).
ZAZ na Mazowszu
Na dzień 30 września 2020 r. na Mazowszu funkcjonowało 10 zakładów aktywności zawodowej. Informacje o nich można znaleźć na stronie
MCPS.
www.mcps.com.pl/ekonomia-spoleczna/podmioty-ekonomii-spolecznej/podmioty/zaklady-aktywnosci-zawodowej
Zakład Pracy Chronionej (ZPCh)
Czym jest?
Zakład Pracy Chronionej to przedsiębiorstwo przystosowane do zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Podstawowym celem ZPCh jest uzyskanie dochodu oraz aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnościami, które nie są w stanie poradzić sobie w naturalnym środowisku otwartego rynku pracy. Status ZPCh otrzymuje pracodawca, któremu wojewoda przyznał ten status w formie decyzji administracyjnej.
Praca chroniona to taka, w której pracodawca dostosowuje miejsce pracy pod osobę wykonującą czynności służbowe. Według Unii Europejskiej definicja pracy chronionej mówi, że zatrudnienie chronione to zatrudnienie co najmniej 50% osób niepełnosprawnych niezdolnych do pracy.
Pracodawca, który chce ubiegać się o status Zakładu Pracy Chronionej, musi:
- prowadzić działalność gospodarczą minimum 12 miesięcy,
- zatrudniać minimum 25 pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy,
- osiągać odpowiedni wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w okresie minimum 6 miesięcy:
- 50% zatrudnionych stanowić muszą osoby niepełnosprawne, w tym 20% z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności;
- minimum 30% zatrudnionych stanowić muszą osoby niepełnosprawne, gdy zatrudnieni mają umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności i są niewidome, chore psychicznie lub upośledzone umysłowo;
- miejsce pracy tzn. obiekt i pomieszczenia użytkowane muszą odpowiadać przepisom bhp oraz zważać na potrzeby osób niepełnosprawnych w obszarze przystosowania stanowiska pracy chronionej, a także pomieszczeń sanitarnych oraz ciągów komunikacyjnych,
- musi zostać zagwarantowana opieka medyczna, zarówno doraźna, jak i specjalistyczna, poradnictwo oraz usługi rehabilitacyjne.
Podstawa prawna
- Art. 28, 30, 31 i 33 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. 2018, Poz. 511);
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1300).
Zakłady Pracy Chronionej na Mazowszu
Wg danych z 12.2018 r. na Mazowszu funkcjonowało 89 zakładów pracy chronionej.
Strony internetowe:
